آموزش متاتریدر 5 (MetaTrader 5)

مقدمه و معرفی متاتریدر ۵

متاتریدر ۵ (MT5) یک پلتفرم معاملاتی پیشرفته است که توسط MetaQuotes Software توسعه داده شده و عمدتاً برای معامله در بازارهای فارکس، CFDها و بورس استفاده می‌شود. این نسخه بهبود یافته متاتریدر ۴ است با امکانات بیشتر و عملکرد قوی‌تر.

تفاوت‌های اصلی MT5 با MT4:

• پشتیبانی از تعداد بیشتری اندیکاتورهای تکنیکال (۸۸ در MT5 مقابل ۳۰ در MT4)
• عمق بازار (Depth of Market)
• سیستم معاملاتی شبکه‌ای
• تقویم اقتصادی داخلی
• زبان برنامه‌نویسی MQL5 با قابلیت‌های بیشتر
• پشتیبانی از زمان‌بندی معاملات بیشتر
• محیط توسعه یکپارچه (IDE) پیشرفته‌تر

نصب و راه‌اندازی متاتریدر ۵

دانلود و نصب:

1. به سایت رسمی متاکوتس (metaquotes.net) مراجعه کنید
2. نسخه مناسب برای سیستم عامل خود (ویندوز، مک، اندروید یا iOS) را انتخاب کنید
3. فایل نصب را دانلود و اجرا کنید
4. مراحل نصب را دنبال کنید

ایجاد حساب:

1. پس از نصب، برنامه را اجرا کنید
2. از منوی File گزینه Open an Account را انتخاب کنید
3. کارگزار (بروکر) مورد نظر خود را انتخاب کنید
4. فرم ثبت‌نام را پر کنید (اطلاعات شخصی، شماره تلفن، ایمیل و…)
5. نوع حساب را انتخاب کنید (حقیقی یا دمو)
6. پس از تایید، اطلاعات حساب برای شما ارسال می‌شود

ورود به حساب:

1. در پنجره Navigator روی Accounts راست کلیک کنید
2. گزینه Open an Account را انتخاب کنید
3. سرور کارگزار خود را انتخاب کنید
4. اطلاعات ورود (Login، رمز عبور و سرور) را وارد کنید
5. روی Login کلیک کنید

آشنایی با رابط کاربری متاتریدر ۵

بخش‌های اصلی پنجره MT5:

1. نوار ابزار (Toolbar): شامل دکمه‌های دسترسی سریع به عملکردهای اصلی
2. پنجره Market Watch: نمایش نمادهای قابل معامله و قیمت‌های لحظه‌ای
3. پنجره Navigator: مدیریت حساب‌ها، اندیکاتورها، اکسپرت‌ها و اسکریپت‌ها
4. پنجره Terminal: نمایش تاریخچه معاملات، حساب، هشدارها، اخبار و…
5. پنجره Chart: نمایش نمودارهای قیمت
6. منوی اصلی: دسترسی به تمامی عملکردهای پلتفرم

سفارشی‌سازی رابط کاربری:

• از منوی View می‌توانید پنجره‌های مختلف را فعال/غیرفعال کنید
• با راست کلیک روی نوار ابزار می‌توانید ابزارهای مختلف را اضافه/حذف کنید
• از Options در منوی Tools می‌توانید تنظیمات مختلف را تغییر دهید

کار با نمودارها در متاتریدر ۵

باز کردن نمودار جدید:

1. در پنجره Market Watch روی نماد مورد نظر راست کلیک کنید
2. گزینه Chart Window را انتخاب کنید
3. یا نماد را از Market Watch به فضای کاری بکشید (Drag & Drop)

انواع نمودارها:

1. خطی (Line Chart): فقط قیمت بسته شدن را نشان می‌دهد
2. میله‌ای (Bar Chart): قیمت باز/بسته، بالا/پایین هر دوره را نشان می‌دهد
3. شمعی (Candlestick Chart): محبوب‌ترین نوع، اطلاعات جامع‌تری ارائه می‌دهد

تنظیمات نمودار:

• تغییر تایم فریم: از نوار ابزار یا با کلیدهای ۱-۹ (M1 تا MN1)
• تغییر نماد: از نوار ابزار یا با کشیدن نماد جدید از Market Watch
• تغییر نوع نمودار: از نوار ابزار یا راست کلیک روی نمودار
• تنظیمات ظاهری: راست کلیک → Properties یا کلید F8

ابزارهای تحلیل نمودار:

• خطوط روند (Trend Lines)
• کانال‌ها (Channels)
• فیبوناچی (Fibonacci)
• اشکال هندسی (Shapes)
• ابزارهای گن (Gann)
• ابزارهای الیوت (Elliott)

انجام معاملات در متاتریدر ۵

انواع دستورات معاملاتی:

1. Market Execution: معامله فوری با قیمت فعلی بازار
2. Pending Orders: دستورات شرطی که در آینده اجرا می‌شوند
   • Buy Limit: خرید در قیمتی پایین‌تر از قیمت فعلی
   • Sell Limit: فروش در قیمتی بالاتر از قیمت فعلی
   • Buy Stop: خرید در قیمتی بالاتر از قیمت فعلی
   • Sell Stop: فروش در قیمتی پایین‌تر از قیمت فعلی
3. Stop Loss: حد ضرر
4. Take Profit: حد سود

باز کردن معامله جدید:

1. روی دکمه New Order از نوار ابزار کلیک کنید یا کلید F9 را فشار دهید
2. نماد معاملاتی را انتخاب کنید
3. حجم معامله را تعیین کنید (به لات)
4. Stop Loss و Take Profit را تعیین کنید (اختیاری)
5. روی Buy یا Sell کلیک کنید

مدیریت معاملات باز:

• بستن معامله: در پنجره Terminal، زبانه Trade را انتخاب کنید، روی معامله راست کلیک و Close را انتخاب کنید
• تغییر Stop Loss/Take Profit: در پنجره Terminal، روی معامله راست کلیک و Modify یا کلید F8 را انتخاب کنید
• دنبال کردن Stop Loss (Trailing Stop): راست کلیک روی معامله و Trailing Stop را انتخاب کنید

اندیکاتورها و ابزارهای تحلیل تکنیکال

دسته‌بندی اندیکاتورها:

1. روندی (Trend): MA، MACD، Parabolic SAR، Ichimoku
2. اسیلاتورها (Oscillators): RSI، Stochastic، CCI، Williams %R
3. حجمی (Volumes): OBV، Volume، Money Flow Index
4. بیل ویلیامز (Bill Williams): Alligator، Fractals، Gator Oscillator
5. اندیکاتورهای سفارشی: اندیکاتورهای طراحی شده توسط کاربران

اضافه کردن اندیکاتور به نمودار:

1. از منوی Insert → Indicators دسته مورد نظر را انتخاب کنید
2. یا در پنجره Navigator روی Indicators دوبار کلیک کنید
3. یا اندیکاتور را از Navigator به نمودار بکشید

تنظیمات اندیکاتورها:

• راست کلیک روی اندیکاتور → Properties
• تغییر رنگ، سبک خط، پارامترهای محاسباتی
• تغییر محدوده نمایش (برای اسیلاتورها)

اندیکاتورهای پرکاربرد:

1. میانگین متحرک (Moving Average): تشخیص روند
2. MACD: تشخیص قدرت و تغییر روند
3. RSI: تشخیص اشباع خرید/فروش
4. Bollinger Bands: تشخیص نوسان و محدوده قیمت
5. Fibonacci Retracement: تشخیص سطوح اصلاحی

تحلیل چند زمانی (Multi-Timeframe Analysis)

اهمیت تحلیل چند زمانی:

• درک تصویر بزرگتر بازار
• شناسایی روند اصلی و فرصت‌های معاملاتی
• کاهش سیگنال‌های اشتباه

روش‌های اجرا در MT5:

1. باز کردن چند نمودار با تایم فریم‌های مختلف برای یک نماد
2. استفاده از اندیکاتورهایی که داده‌ها را از تایم فریم بالاتر می‌خوانند
3. مشاهله همزمان چند تایم فریم در یک نمودار با ابزارهای خاص

اکسپرت‌ها (Expert Advisors) و اتوماسیون معاملات

معرفی اکسپرت‌ها:

• برنامه‌های کامپیوتری که معاملات را به صورت خودکار انجام می‌دهند
• با زبان MQL5 نوشته می‌شوند
• می‌توانند تحلیل کنند، معامله کنند و مدیریت ریسک انجام دهند

نصب و اجرای اکسپرت:

1. فایل .ex5 را در پوشه MQL5/Experts کپی کنید
2. MT5 را مجددا راه‌اندازی کنید
3. در پنجره Navigator، اکسپرت را به نمودار بکشید
4. پارامترها را تنظیم و Allow automated trading را فعال کنید

ساخت اکسپرت ساده:

1. از منوی Tools → MetaQuotes Language Editor را باز کنید (کلید F4)
2. از منوی File → New → Expert Advisor
3. کدهای مورد نظر را وارد کنید
4. از منوی File → Compile (کلید F7) برای ساخت فایل اجرایی

تست اکسپرت:

1. از منوی View → Strategy Tester یا کلید Ctrl+R
2. اکسپرت، نماد و تایم فریم را انتخاب کنید
3. دوره تست و مدل سازی را تنظیم کنید
4. Start را بزنید و نتایج را تحلیل کنید

اسکریپت‌ها و ابزارهای کمکی

معرفی اسکریپت‌ها:

• برنامه‌های کوچک که یک کار خاص را یک بار انجام می‌دهند
• نیازی به اتصال به نمودار ندارند
• برای کارهای سریع و خودکار مناسبند

نمونه اسکریپت‌های پرکاربرد:

• بستن تمام معاملات
• باز کردن سریع معامله با پارامترهای از پیش تعیین شده
• محاسبه سریع سود/ضرر
• تغییر سریع تنظیمات نمودار

ساخت و اجرای اسکریپت:

1. در MetaEditor از File → New → Script
2. کدها را وارد و کامپایل کنید
3. فایل .ex5 را در پوشه MQL5/Scripts کپی کنید
4. در MT5، اسکریپت را از Navigator به نمودار بکشید

مدیریت ریسک و سرمایه در متاتریدر ۵

اصول مدیریت ریسک:

• تعیین حجم معامله بر اساس درصدی از سرمایه
• استفاده از Stop Loss در تمام معاملات
• تعیین نسبت Risk/Reward مناسب (حداقل ۱:۲)
• متنوع‌سازی پرتفوی

ابزارهای مدیریت ریسک در MT5:

1. محاسبه گر حجم معامله:
   • راست کلیک روی معامله → Calculate
   • محاسبه حجم بر اساس درصد ریسک
2. هشدارهای قیمتی:
   • راست کلیک روی نمودار → Trading → Alert
   • تنظیم هشدار برای سطوح مهم
3. توقف ضرر دنبال‌کننده (Trailing Stop):
   • راست کلیک روی معامله → Trailing Stop
   • انتخاب فاصله مناسب برای جابجایی خودکار Stop Loss

امکانات پیشرفته متاتریدر ۵

عمق بازار (Depth of Market):

• نمایش سفارشات خرید و فروش در سطوح مختلف قیمتی
• فعال سازی: از منوی View → Depth of Market یا کلید F6
• کاربردها: تشخیص نقدینگی، شناسایی سطوح حمایت/مقاومت دینامیک

هشدارها (Alerts):

• تنظیم هشدار برای تغییرات قیمت، اندیکاتورها یا اخبار
• ایجاد هشدار: راست کلیک روی نمودار → Trading → Alert
• مدیریت هشدارها: پنجره Terminal → Alerts

تقویم اقتصادی:

• نمایش اخبار و رویدادهای اقتصادی مهم
• فعال سازی: از منوی View → Economic Calendar
• فیلتر کردن بر اساس اهمیت، کشور و رویداد

پوشه‌ها و فایل‌های MT5:

• پوشه اصلی: معمولاً در Documents\MetaTrader 5
• پوشه MQL5: شامل Experts، Indicators، Scripts و…
• پوشه Profiles: تنظیمات شخصی کاربران
• پوشه Templates: قالب‌های نمودار

نکات و ترفندهای کاربردی

میانبرهای کلیدی مهم:

• F1: راهنمای متاتریدر
• F2: تاریخچه قیمت‌ها
• F3: پنجره Global Variables
• F4: MetaEditor
• F6: Depth of Market
• F7: جستجوی سند
• F8: تنظیمات نمودار
• F9: پنجره معامله جدید
• F10: Market Watch
• F11: نمایش تمام صفحه
• Ctrl+B: لیست سفارشات
• Ctrl+D: پنجره Data Window
• Ctrl+F: جستجوی نماد
• Ctrl+G: نمایش/عدم نمایش گرید
• Ctrl+I: لیست اندیکاتورها
• Ctrl+L: نمایش/عدم نمایش حجم معاملات
• Ctrl+M: Market Watch
• Ctrl+N: Navigator
• Ctrl+O: Options
• Ctrl+P: چاپ نمودار
• Ctrl+R: Strategy Tester
• Ctrl+T: Terminal
• Ctrl+W: بستن نمودار فعلی
• Ctrl+Y: نمایش/عدم نمایش دوره‌های زمانی

بهینه‌سازی عملکرد:

• کاهش تعداد اندیکاتورهای روی نمودار
• بستن نمودارهای غیرضروری
• استفاده از Templates برای بارگذاری سریع تنظیمات
• به‌روزرسانی منظم پلتفرم

اتصال به موبایل و نسخه وب:

• نسخه موبایل: از مارکت‌های اپلیکیشن دانلود کنید
• نسخه وب: از طریق وبسایت کارگزار قابل دسترسی است
• همگام‌سازی: با استفاده از حساب MQL5 Community می‌توانید تنظیمات را همگام کنید

عیب‌یابی و حل مشکلات متداول

مشکلات اتصال:

• بررسی اتصال اینترنت
• بررسی وضعیت سرور کارگزار
• مطمئن شوید اطلاعات ورود صحیح است
• فایروال را بررسی کنید

مشکلات معاملاتی:

• عدم وجود نقدینگی کافی
• محدودیت‌های کارگزار
• تغییرات قیمت سریع (Requotes)

مشکلات فنی:

• آپدیت نرم‌افزار
• حذف فایل‌های موقت (پوشه Cache)
• نصب مجدد نرم‌افزار در صورت نیاز

جمع‌بندی و نکات نهایی

متاتریدر ۵ یک پلتفرم معاملاتی جامع و قدرتمند است که با تسلط بر آن می‌توانید تحلیل‌های حرفه‌ای انجام دهید و معاملات خود را بهینه مدیریت کنید. برای استفاده مؤثر:

1. ابتدا با حساب دمو تمرین کنید
2. به تدریج امکانات را یاد بگیرید و استفاده کنید
3. مدیریت ریسک را جدی بگیرید
4. از اتوماسیون برای کاهش خطاهای انسانی استفاده کنید
5. همواره به دنبال یادگیری تکنیک‌های جدید باشید

با تمرین مستمر و استفاده صحیح از ابزارهای متاتریدر ۵، می‌توانید به یک معامله‌گر حرفه‌ای تبدیل شوید.